Hubert Vos en de Keizerin, verhaal van een portret

Een bijzondere film uit over de Limburgse schilder Hubert Vos, die in 1905 naar Peking geroepen wordt voor een schilderopdracht. Daar aangekomen krijgt hij te horen dat hij het portret moet schilderen van de illustere keizerin-weduwe Cixi.

Cixi (1835-1908) was de machtige en laatste keizerin-weduwe van China. Zij is een uitermate omstreden figuur waarover de meest duizelingwekkende verhalen de ronde doen. Als vrouw, moeder en tante van de laatste drie Chinese keizers oefende zij ruim 40 jaar grote macht uit over de laatste keizerlijke dynastie van China. Haar macht en stijl werden eens vergeleken met die van Catharina de Grote. In 1905 stond zij zowel in binnen- als buitenland te boek als sluw, spilziek en genadeloos.

Hubert Vos krijgt slechts vier korte schildersessies met haar aangeboden en raakt zeer onder de indruk van Cixi. Hij mag geen realistisch portret van de 72-jarige keizerin schilderen. Hij moet haar jong en mooi maken. Met veel inlevingsvermogen, schildert Vos haar ten voeten uit als een mooie, maar strenge vrouw van ongeveer 30 jaar.
Honderd jaar later blijkt het portret in het Zomerpaleis in Peking er zeer slecht aan toe te zijn. De verf brokkelt af, er is een groot gat en het ziet er bijna naar uit dat het doek als verloren beschouwd moet worden. Stichting Restauratie Atelier Limburg krijgt na een lange onderhandelingsperiode toestemming om het schilderij te redden van de ondergang.
In het najaar van 2007 werd het schilderij in een atelier op het Zomerpaleis geconsolideerd. Een half jaar later kreeg hoofdrestaurator Jos van Och en zijn team toestemming om terug te komen naar Peking en het schilderij te voorzien van een nieuw steundoek. Ook de lacunes mochten worden gerepareerd en geretoucheerd. De cirkel was rond. Het door de Limburger Hubert Vos gemaakte schilderij was in ere hersteld door een uit Limburg afkomstige restaurator. Op 4 november 2008 onthulde Ronald Plasterk, minister van Cultuur het gerestaureerde schilderij in het Zomerpaleis in Peking.

De film vertelt het verhaal van hoe het schilderen en het restaureren de cultuurverschillen tussen het Westen en China blootlegt – en dat deze verschillen niet veranderd zijn in de laatste 100 jaar. De ervaringen van de schilder Hubert Vos en die van de restauratoren zijn in veel opzichten gelijk. Zij raken in de ban van de schoonheid van de betoverende paleiswereld, op de voor een gewone sterveling verboden grond. Zij moeten het hoofd bieden aan een andere manier van denken, werken en communiceren.

De documentaire (53 min.) is uitgezonden door L1 TV en Close Up/AVRO .

Winnaar NL-Award 2008, beste Bijzondere Externe Productie.
Winnaar Award for Creativity, International Festival of Films on Art 2010, Montreal.

De film maakt een wereldtournee langs een aantal geselecteerde musea en andere culturele instellingen zoals Musee du Louvre, Tate Modern, Museum of Fine Arts Boston, Mid-Manhattan Library New York en National Gallery of Washington.

Regie, Scenario: Micaela van Rijckevorsel
Camera: Daniël Gallenkamp en Pieter Huisman
Geluid: Bao Rao Wang
Geluidnabewerking: Rob Driessen
Montage: Erik Disselhoff
Producent: Jeroen visser, Visser&Van Rijckevorsel Filmprodukties , L1 TV
Eindredactie: Henk Jakobsen